OSLO – Ilmuwan Jerman Benjamin List (1968) lan ilmuwan Amerika David MacMillan (1968) menang hadiah Nobel taun 2021 bidang kimia kanggé pangembangan katalisator jinis énggal.
Kanthi katalisator molekul-molekul puniká reaksi kimia saget langkung cepet, makaten komité Nobel ngumumaken dinten Rebo énjing (6/10).
Dugi sapuniká kathah reaksi kimia mlampah alon utawi boten èfisièn. Katalisator énggal puniká saget damel reaksi langkung cepet tur ngirangi ènèrgi ingkang dipunbetahaken malah tanpá nganggé ènèrgi wau.
Katalisator-katalisator dipunbetahaken sanget kanggé produksi zat-zat ing skala industri. Dipunprakiraaken 35% BBP sajagad saget dipunkirangi mawi katalise ingkang èfisièn, makaten komité Nobel.
Dugi wekdal sapuniká párá ilmuwan paneliti menggalih bilih kanggé katalise reaksi-reaksi dipunbetahaken enzim-enzim utawi metal ageng ingkang kompleks.
Benjamin List lan David Macmillan ing taun 2000 ngembangaken jinis kaping tigá ingkang boten gumantung satunggal kalih sanèsipun, ing mriku dipunginaaken molekul-molekul organis minongká katalisator. Sadèrèngipun List ngumumaken punápá ingkang sampun dipunkembangaken wau ing sasi Januari 2000, MacMillan ngintun manuskripipun dumateng satunggaling majalah ilmiah.
Miturut komitè Nobel, wiwit taun 2000 párá ahli kimia sumringah madosi langkung kathah molekul-molekul kados makaten. Sarèhning molekul-molekul puniká sesarengan saget aktif ing jénjang skala ageng, pramilá saget ngirit metode ènèrgi lan ngirangi larahan kimia.