DEN HAAG – Naliká syuting film ‘De Oost’, ingkang nyariosaken perang kamardhikan Indonesia, párá pemain & awak film nggersah amargi bentèr, banjir, lan penyakit ing tanah Jawi. Lajeng wonten utusan tentara mampir ningali sèt (panggènan syuting).
Wiwitan April 2019, awak film De Oost syuting ing tanah Jawi, puluhan kilometer sisih kidul saking Bandung, inggih puniká syuting adegan wiwitan film. Lakon utami Johan de Vries déning Martijn Lakemeier, nembé mawon dugi saking Walandi, lajeng manggihi pasukan ingkang thenguk-thenguk grumungan taksih nyaté kethèk ingkang nembé dipunbedhil. Johan dipunaturi sacuil: „Monggo, raosipun kados daging babi,” makaten kados kapethik saking NRC (11/5/2021).
Minongká markas makaryá, awak film milih bekas vila Karel Albert Rudolf Bosscha, satunggaling priyantun Walandi jaman kolonial ingkang misuwur dados juragan pakebonan tèh ing wilayah asrep caket Bandung.
‘Ru’ Bosscha dipunsaréaken namung pinten-pinten atus mèter saking vila Bosscha. Monumèn pasaréanipun sáhá taman sakelilingipun taksih karawat kanthi saé. Bosscha ing Bandung kagungan asmá saé, sarèhning piyambakipun mbiyantu majengaken wilayah mriku, utaminipun kuthá Bandung.
Dugi dinten sapuniká wilayah ingkang kathah sinar suryá puniká taksih ijem ijo royo-royo kebak taneman tèh. Katingal caping krudhuk párá buruh pethik nyembul saking ijemipun taneman tèh. Paningalan kebon tèh puniká namung medal sakedhik saget dipunpirsani ing film.
Satunggaling wandé tèh ing mriku dipundadosaken markas militèr Walandi 1946-1947 ingkang ngastá misi nertibaken wilayah ingkang miturut párá kawulá sampun dados Republik Indonesia, nanging wekdal semanten Walandi boten saget nampi.
Tumèmpèl ing témbok seratan aksárá Jepang utawi aksárá Kanji, ngèngetaken naliká Nederlands-Indië (Indonesia) dipunjajah déning Jepang naliká Perang Donyá II. Sadowinipun pinggiran margi wonten bedhil dipunpasang jèjèr. Bedhil-bedhil wau lan cawé-cawé tentara miturut co-produsèr Indonesia, Shanty Harmayn, ndadosaken syuting film puniká radi njlimet.
“Kitá kedah nyuwun idin dumateng tentara supados saget nganggé bedhil,” ngendiká Shanty Harmayn.
Harmayn sampun wiwit taun 2014 ndhèrèk ndamel film ‘De Oost’. Pinten-pinten taun piyambakipun ndhèrèk madosi panggènan paling saé kanggé syuting. Pungkasanipun piyambakipun milih 4 panggènan ing mriku piyambakipun syuting 2 sasi. Sedáyá panggènan wau ing tanah Jawi, senaosá sebagéan film kadadosanipun ing Sulawesi, kálá rumiyin Celèbes.
Shanty Harmayn ugi nerjemahaken sedáyá naskah lan karsá, lajeng ngaturaken dumateng pamréntah Indonesia kanggé ngurus idin syuting film. Pamréntah mirsani bilih film wau mihak Indonesia.
“Ingkang puniká wau saget nemtokaken sedáyá pangurusan idin. Kanggé kulá piyambak ugi wigatos. Éyang kulá ugi ndhèrèk perang nglawan Walandi ing antawis taun-taun wau. Ing Indonesia kejemipun kapitein Raymond Westerling, dipunmainaken déning Marwan Kenzari, dados bagéan standar pelajaran babad perang kamardhikan. Nanging kulá mireng bilih ing Walandi piyambakipun babar blas boten misuwur,” makaten Shanty Harmayn.(es/es)